Björn Rzoska

Rechten bij auteur

Het is een verhaal dat in Vlaanderen en ver daar buiten blijft boeien: de kleinzoon van een oostfronter en een Poolse vrijheidsstrijder. Met alle familieverhalen die daaraan vasthangen. Wat blijft er over van die verhalen als ze langs de historische bronnen worden gelegd? Wat vertelde Paul op zijn naoorlogs strafproces? Wat schreef Stefan in zijn naturalisatiedossier? Aan de hand van nooit eerder geconsulteerde stukken, ook vanuit buitenlandse archieven, reconstrueert historicus Björn Rzoska nauwgezet het oorlogstraject van zijn beide grootvaders. En hoe ze op slechts een boogscheut van elkaar in Waasmunster gingen wonen. Zijn persoonlijke zoektocht levert niet alleen een pak verrassende inzichten op, maar dwingt hem om een pak familieverhalen bij te stellen. Hoe gevoelig ook, Rzoska doet dat zonder taboes.

Björn Rzoska (Sint-Niklaas, 12 mei 1973) is historicus en politicus voor Groen. 

Hij studeerde geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Gent. In 1998 publiceerde hij zijn scriptie bij het Davidsfonds onder de titel ‘Zij komen allen aan de beurt, de zwarten. Het kamp van Lokeren 1944-47’ over het naoorlogse interneringscentrum in Lokeren. Na een passage in de culturele en de erfgoedwereld, was hij elf jaar lang Vlaams Parlementslid en vandaag nog steeds gemeenteraadslid in Lokeren.

Gedeelde grond

Het verhaal blijft boeien: Rzoska is de kleinzoon van een Vlaamse oostfronter en een Poolse vrijheidsstrijder. Met alle familieverhalen die daaraan vasthangen. Wat blijft er over van die verhalen wanneer ze langs de historische bronnen worden gelegd? Wat vertelde Paul op zijn naoorlogs strafproces? Wat schreef Stefan in zijn naturalisatiedossier?

Aan de hand van nooit eerder geconsulteerde stukken uit binnen- en buitenland reconstrueert historicus Björn Rzoska nauwgezet het oorlogstraject van zijn beide grootvaders en hoe ze op slechts een boogscheut van elkaar in Waasmunster gingen wonen. Zijn persoonlijke zoektocht levert niet alleen verrassende inzichten op, maar dwingt hem om een pak familieverhalen bij te stellen. Hoe gevoelig ook, Rzoska doet dat zonder taboes.

Gedeelde grond toont treffend hoe gewone mensen het grote verhaal van de Tweede Wereldoorlog beleefden en meeschreven. Rzoska geeft inzicht hoe hij daar als kleinzoon vandaag naar kijkt. En hoe de verhalen van zijn grootvaders vandaag jammer genoeg nog steeds actueel zijn.

Rzoska bezoekt enkele van de plaatsen die bepalend waren voor het verhaal van zijn familie: Lalkowy en Wroclaw in Polen, Montormel in Normandië. Zijn zoektocht eindigt dicht bij huis.

Te gast op Boekenweekend 2024